Edebi Akımlar, Edebi Akımlar Özellikleri ve Sanatçıları – Temsilcileri Konu Anlatımı PDF

Edebi Akımlar Konu Anlatımı, Edebi Akımlar Özellikleri Sanatçıları Temsilcileri Konu Anlatımı Özeti PDF olarak indirebilirsiniz.

Edebi Akımlar Konu Anlatımı, Edebi Akımlar Özellikleri ve Sanatçıları PDF Özet

Edebiyat Akımı / Edebî Akım: Bir sanatkâr grubunun belli bir dönemde, ortak dünya görüşü, estetik, sanat ve edebiyat anlayışı çerçevesinde oluşturdukları edebiyat hareketi; bu anlayış ve hareket çevresinde kaleme alınan edebî eserlerin oluşturduğu bütündür.

Aslında her edebiyat akımı, genel bir estetik ve sanat görüşü veya hareketinin bir parçası; daha doğrusu edebiyat sanatını ilgilendiren yönüdür. Bu sebeple bizim edebiyat akımı olarak bildiğimiz realizm, romantizm, parnasizm vb. akımları, sadece edebiyatla sınırlamak yanlıştır. Söz konusu akımlar, çoğu zaman güzel sanatların bütün kollarını(mimarî, heykel,resim, musiki vb.) kapsarlar.

Her edebî akım, kendinden öncekine göre yeni bir kültürel, felsefî ve estetik perspektife sahiptir ve sahip olmaya çalışır.

Edebî akımların sahip oldukları dünya görüşü, sanat ve güzellik anlayışı, çoğu zaman başlangıçta yazılı bildiri hâlinde değildir. Kimi zaman belli bir olgunlaşmadan sonra yazılı hâle getirilir, kimi zaman da buna hiç ihtiyaç duyulmaz.

Her edebi akım, her yazar ve toplum tarafından aynı şekilde uygulanmaz. Edebiyatın toplum ile ilişkisinden söz etmiştik hatırlarsanız, edebiyat toplumdan bağımsız olamayacağına göre bir Türk realizmi ile bir İngiliz realizmi arasında da mutlak farklar olacaktır. 

Ayrıca sanatkâr da sanat hayatı boyunca farklı akımlara ilgi duyabilir ve bağlanabilir. Bir dönem romantik olan bir sanatkâr, bir başka dönem pekâlâ sembolist veya parnasyen olabilir.

Edebi Akımların Oluşumuna Etki Eden Faktörler 

Edebî eserler, belli bir sanat anlayışı doğrultusunda yazılır. Sanatçıların içinde bulundukları gelenekten ve kendilerine özgü zihniyetten gücünü alan edebî eserlerin toplamı da edebiyat akımlarını oluşturur. Toplumsal değişmeler ve gelişmeler, bilimsel ve teknolojik yenilikler, bireysel farklılıklar edebî akımların oluşumunda etkili olur.

Örneğin 19. yüzyılda Fransız İhtilali’nin etkisi Batı’da romantizm akımının oluşumuna zemin hazırlamış, Goethe (Göte), Schiller (Şiller), Victor Hugo (Viktor Hugo) gibi sanatçıların eserlerinde ortak bir yönelim ve anlayış belirginleşmiştir. Shakespeare (Şekspir) öncülük etmiş, Victor Hugo geliştirmiş, birçok sanatçı da eser vererek genel anlamda akımı oluşturmuştur.

Bizim edebiyatımızda da Namık Kemal, Ahmet Mithat Efendi gibi sanatçılar dönemin koşulları ve kendi düşünceleri gereği romantizm akımının birçok özelliğini yansıtan eserler yazmışlardır.

EDEBİ AKIMLAR, AKIMLARIN ÖZELLİKLERİ ve SANATÇILARI

Klasisizm, romantizm, realizm, parnasizm, natüralizm, sembolizm ve sürrealizm gibi birçok edebî akım hem dünya edebiyatında hem de bizim edebiyatımızda etkili olmuştur. Bu akımların bazı özellikleri ve temsilcilerini şimdi öğreneceğiz.

Klasizm 

• 17. yüzyıl ortalarında Fransa’da ortaya çıkmıştır.
• Akla ve sağduyuya değer verilir.
• Konular eski Yunan ve Latin edebiyatından alınmıştır.
• Kahramanlar seçkin kişilerdir.
• Konu değil konunun işlenişi önemsenmiştir.
• Dilde ve üslupta kusursuzluk aranmıştır.

Romantizm (Çoşkunculuk)

• 19. yüzyılda klasisizme tepki olarak doğmuş bir akımdır.
• J. J. Rousseau ( Jan Jak Russo) akımın öncüsüdür.
• Konular Hristiyanlıktan, tarihten ve günlük yaşamdan alınmıştır.
• Duygulara ve hayallere önem verilir.
• “Sanat toplum içindir.” görüşü benimsenmiştir.
• Tabiat önemsenmiş, gözlem ve tasvire önem verilmiştir.

Realizm (Gerçekçilik)

• 19. yüzyılın ikinci yarısında Fransa’da romantizme tepki olarak doğmuştur.
• Konular gerçek yaşamdan alınmıştır.
• Kişilerin ruhsal davranışlarını etkileyen mekânın anlatılması önemsenmiştir.
• Duygu ve hayalden uzak durulmuştur.
• Hikâye ve roman türlerinde etkili olmuştur.

Natüralizm (Doğalcılık)

• 19. yüzyılın ikinci yarısında Fransa’da ortaya çıkmıştır.
• Determinizmden etkilenilmiştir.
• İnsan kişiliğini anlatabilmek için soya çekim yasalarından ve toplum biliminden yararlanılmıştır.
• Gözlem ve betimlemelere büyük önem verilmiştir.
• Realizmin bilimsellikle yoğrulmuş biçimi olarak da değerlendirilen bir akımdır.

Parnasizm

• 19. yüzyılda Fransa’da ortaya çıkan bir akımdır. Romantik şiir anlayışına bir tepki olarak doğmuştur.
• Şiirde görülen bir akımdır.
• Sanat, sanat içindir ilkesi savunulmuştur.
• Nesneler dış görünüşüne göre anlatılmıştır.
• Kelime seçimine, sıralanışına ve ahenge önem verilmiştir.
• Şiirin biçim özellikleri önemsenmiştir.

Sembolizm (Simgecilik)

• 19. yüzyılın son çeyreğinde ortaya çıkan bir akımdır.
• Şiirde belirginleşen bir akımdır.
• Nesneler, oldukları gibi yansıtılmamıştır.
• Anlam kapalılığını savunmuşlardır.
• “Şiir anlaşılmak için değil hissedilmek içindir.” görüşünü benimsemişlerdir.
• Şiirde musikiyi savunmuşlardır.

Sürrealizm (Gerçeküstüçülük)

• 20. yüzyılda oluşan bir akımdır.
• Şiirde de görülen bir akımdır.
• Freud’un psikanaliz kuramının edebiyata uyarlanmış biçimidir.
• Bilinçaltı yansıtılmaya çalışılmıştır.
• Akıl ve mantık önemsenmemiş, içgüdü, bilinçaltı ön plana çıkarılmıştır.

Bu akımların dışında empresyonizm (izlenimcilik), ekspresyonizm (dışavurumculuk), fütürizm (gelecekçilik), dadaizm, kübizm, egzistansiyalizm (varoluşçuluk) gibi akımlar da vardır fakat bu akımlar bizim edebiyatımızda fazla etkili olmamıştır.

Edebi Akımlar Konu Anlatımı, Edebi Akımlar Özellikleri Sanatçıları Temsilcileri Konu Anlatımı Özeti PDF olarak indir

EDEBİ AKIMLAR KONU ÖZETi PDF OLARAK İNDİRMEK İÇİN TIKLAYINIZ.

TÜM SINIFLAR EDEBİYAT DERS NOTLARI İÇİN TIKLAYINIZ.