6.Sınıf Çekim Ekleri Çalışma Kağıdı PDF Kök ve Ek Çalışma Kağıdı, iyelik, durum (hâl), soru, çokluk ekleri PDF olarak indirebilirsiniz.
Adım 1 Aşağıdaki sözcüklerin en küçük anlamlı hâlini örnekteki gibi bulup tabloyu doldunuz.
Kelime
En Küçük Hâli
Gözlükçü
Göz
huzurlu
zenginlik
mutluluk
bilgi
sevgi
Türkçede bir sözcüğün anlamlı en küçük hâline kök diyoruz.
Türkçe sondan eklemeli bir dil olduğundan, dilimizde kökler her zaman cümle başındadır.
Adım 2 Aşağıdaki sözcüklerin köklerini bulup yazınız.
SÖZCÜK
KÖK
evdekiler
sözcükte
adada
gezginler
yerli
güzellikten
bilgisizlik
kuşlarımız
Bir sözcüğün köküne eklediğimiz dil bilgisel ögelere ise ek diyoruz. Siz bunları anlamsız heceler gibi düşünebilirsiniz. Göz, kök, -lük ise ek ve -lük’ün bir anlamı yok.
Adım 3 Aşağıdaki sözcüklerin köklerini ve eklerini örnekteki gibi ayırınız.
SÖZCÜK
KÖK
EK 1
EK 2
EK 3
evdekiler
ev
-de
-ki
-ler
sözcükte
adada
gezginler
yerli
güzellikten
Ahmet’te
kuşlarımız
kalemim
Adım 4 Aşağıda verilen sözcükleri örnekteki gibi birer cümle hâline getiriniz.
Sözcükler
Cümleler
Ali, ev, git-
Sen, abla, ,ev, değil
Bu, çiçek, bahçe, büyü-
Bahçe, ben, köpek, var
Masa, o, kitap, var
Tahta, Ayşe, çık-
Silgi, o, ver-
Kalem, benim, masa, koy-
Ali, ev, çok, büyük
Yukarıdaki şekilde gördüğünüz üzere sözcükleri yan yana getirmek cümle kurmak için yeterli değildir. Yan yana gelen sözcüklerin birbiri ile ilişkili hâle getirilmesi gerekir. İşte sözcükler ve sözcük gruplarını birbirleriyle ilişkili hâle getirip cümle kurmanızı sağlayan bu ekler, çekim ekleridir.
Adım 5 Aşağıdaki tabloda sözcüklerin karşıladığı kavramların birden çok olup olmadıklarını örnekteki gibi işaretleyiniz.
Sözcük
Birden çok
Tek
silgiler
√
kalemlik
arabalar
fırıncılar
balıkçı
İsmin karşıladığı nesnenin sayısının birden çok olduğunu belirten eke, çokluk eki denir.
Türkçede çokluk eki -lar ve -lerekleridir.
Adım 6 Aşağıda verilen cümlelerde çokluk ekinin cümleye kattığı anlamı işaretleyiniz.
Cümleler
Yaklaşık
Saygı
Aile
Çokluk
Abartma
Kadın elli yaşlarında vardı.
Çocuklar bahçede oynuyor.
Hafizeler bize gelecek.
Vali Beyler henüz teşrif etmedi.
Ateşler içinde yanıyorsun.
Adım 7 Aşağıda verilen sözcüklerin kime ait olduklarını tespit etmeye çalışıp örnekteki gibi işaretleyiniz.
Cümleler
Benim
Senin
Onun
Bizim
Sizin
Onların
silgim
√
evin
arabası
okulumuz
kitabınız
düşünceleri
İsmin karşıladığı nesnenin kişiye veya bir başka varlığa ait olduğunu belirten eke, iyelik eki denir.
Türkçede iyelik ekleri Türkçedeki kişi zamirlerine uygun olarak sözcüğe eklenir.
Adım 7 Aşağıda verilen sözcüklere örnekteki gibi ilgili iyelik eklerini getiriniz.
Cümleler
1.Tekil
2.Tekil
3.Tekil
1.Çoğul
2.Çoğul
3.Çoğul
silgi
silgim
silgin
silgisi
silgimiz
silginiz
silgileri
ev
araba
okul
kitap
düşünce
Adım 8 Aşağıda kalın yazılmış sözcükler hangi soruların cevabı olabilir, işaretleyiniz.
Cümleler
Neyi?
Nereye?
Nerede?
Nereden?
Neyin?
Kalemi kırıldı.
√
Evegitti.
Köpeği gezdirdi.
Okulda kaldı.
Okuldan ayrıldı.
Kapının koluymuş.
İsimlere gelen bazı ekler fiilin neyietkilediğini, nereyeyöneldiğini; varlığın nerede meydana geldiğini, nereden uzaklaştığını ve başka bir varlık ile ilgili olmadurumunu belirtir.
Bu eklere, hâl (durum) ekleri denir.
Adım 8 Aşağıdaki cümlelerde kalın yazılmış sözcüklerin hangi hâleklerini aldığını örnekteki gibi işaretleyiniz.
Cümleler
Yalın Hâl
Yönelme Hâli
Belirtme Hâli
Bulunma Hâli
Ayrılma Hâli
Kalemi evde kalmış.
√
Evekoşarak gitti.
Evler oldukça büyüktü.
İhsanokulda kaldı.
Ecesınıftan çıktı.
Kapının kolu kırıldı.
Ali’nin boyu uzun.
Bahçedeki kedi erkek.
Sınıfımıza yeni geldi.
Adım 9 Aşağıdaki cümlelerde soru anlamı olup olmadığını kontrol ediniz ve cümlelere soru anlamı katan eki örnekteki gibi yazınız.
Cümleler
Soru Anlamı Var
Soru Anlamı Yok
Soru Anlamı Katan Ek
Beslenme çantamı sen mi aldın?
√
-mi
Hadi maç yapmaya gidelim.
Yarın buluşur muyuz?
Sen de mi geleceksin?
Ahmet, bizle gelmiyor.
Eklendiği isme soru anlamı katan eklere soru ekleri denir.
emeginiz için teşekkür ederim…