Milli Edebiyat Dönemi PDF Konu Anlatımı AYT 2024

Ömer Seyfettin

Önemli Eserleri:
Hikâye: Kaşağı, Ant, Bomba, Yalnız Efe, Harem, Yüksek Ökçeler, Gizli Mabet, Beyaz Lale, İlk Düşen Ak, Bahar ve Kelebekler, Primo Türk
Çocuğu, Hürriyet Bayrakları, Pembe İncili Kaftan,Falaka, Başını Vermeyen Şehit, Perili Köşk, Forsa, Kızıl Elma Neresi, Bomba…
Roman: Efruz Bey

• Maupassant tarzı hikâyeciliğin önemli temsilcisidir.
• Halk dilinden, kültüründen, efsanelerden, destan ve tarihî olaylardan ilham almıştır.
• Hakikati görüldüğü gibi, edebiyat yapmadan yazmak, istemiştir.
• Genç Kalemler dergisinde, “Yeni Lisan” başlıklı imzasız bir makalesi yayımlamış ve dil hakkındaki görüşlerini burada açıklamıştır.

Ziya Gökalp

Önemli Eserleri:
Şiir: Kızıl Elma, Yeni Hayat, Altın Işık
İnceleme: Türkçülüğün Esasları, Türkleşmek-İslamlaşmak-Muasırlaşmak,
Türk Medeniyeti
Mektup: Malta Mektupları

• Sanatçılığından çok düşünür kimliğiyle tanınmıştır.
• Türkiye’nin ilk büyük sosyologu kabul edilir.
• Türkçülük düşüncesinin ilkelerini tespit etmiş ve ilk kez bir sisteme bağlamıştır.
• “Türkçülük” düşüncesini Türkçülüğün Esasları, Türkleşmek – İslamlaşmak – Muasırlaşmak eserleriyle sistemleştirmiştir.

Ali Canip Yöntem

Önemli Eserleri:
Şiir: Geçtiğim Yol
Makale: Millî Edebiyat Meselesi ve Cenap’la Münakaşalarım
Antoloji: Türk Edebiyat Antolojisi

• Fecriati topluluğunda yer almış, daha sonra Millî Edebiyat’a katılmıştır.
• Şairliğinden çok edebiyat tarihi ve edebiyat araştırmalarıyla tanınmıştır.
• Genç Kalemler dergisinin başyazarlığını yapmıştır.

Mehmet Emin Yurdakul

Önemli Eserleri:
Şiir: Türkçe Şiirler, Türk Sazı, Ey Türk Uyan, Tan Sesleri, Ordunun
Destanı, Turan’a Doğru, Zafer Yolunda, Mustafa Kemal, Ankara

• Millî Edebiyat akımının öncü şairleri arasındadır.
• Türk Şairi, Millî Şair olarak anılmıştır.
• Türk Yurdu ve Türk Derneği dergilerinin kurucularındandır.
• Cenge Giderken adlı şiiri edebiyatımızda büyük yankı uyandırmıştır.
• Dörtlük geleneğinin dışına çıkarak üçer, altışar, sekizer dizelik kıtalar kurmuş, Batı’dan gelen sone biçiminde şiirler de kaleme almıştır.

Rıza Tevfik Bölükbaşı

Önemli Eserleri:
Şiir: Serab-ı Ömrüm

• Şair, filozof ve siyasetçidir.
• Felsefe dersleri verdiği ve felsefeye meraklı olduğu için Feylesof Rıza olarak anıldı.
• Sevr’i imzalayan heyette yer alması sebebiyle adı sürgünler listesine girmiştir.

Hamdullah Suphi Tanrıöver

Önemli Eserleri:
Makale: Günebakan
Söylev: Dağ Yolu

• İstanbul’daki işgalci güçlere karşı düzenlenen açık hava toplantılarında hitabetin etkili örnekleri olarak gösterilen konuşmalar yaptı.
•  İstiklâl Marşı’nı Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde okuyan ilk kişidir.
• Zamanla siyasi kimliği, şair ve yazar kimliğinin önüne geçti.

Halide Edip Adıvar

Önemli Eserleri:
Roman: Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye, Sinekli Bakkal, Tatarcık, Handan
Anı: Mor Salkımlı Ev, Türk’ün Ateşle İmtihanı

• Romanlarında idealize edilmiş kadın tipini ön plana çıkarmıştır.
• Ateşten Gömlek, Kurtuluş Savaşı üzerine yazılan ilk romandır.
• Vurun Kahpeye de Kurtuluş Savaşı’nın konu edinen bir romandır.
• Sinekli Bakkal, II. Abdülhamit dönemi Doğu-Batı çatışması üzerine kuruludur, o dönem İstanbul’unun kültürel ve sosyal olaylarını ele alır.
• Türk’ün Ateşle İmtihanı, Kurtuluş Savaşı yıllarını anlatan anısıdır. Savaşta bizzat görev almıştır.
• İngiliz dili ve edebiyatı profösürüdür, bazı kitaplarını İngilizce yazmıştır.
• Fatih ve Sultanahmet mitinglerinde tarihî konuşmalar yapmıştır.

Reşat Nuri Güntekin

Önemli Eserleri:
Roman: Çalıkuşu, Yeşil Gece, Yaprak Dökümü, Dudaktan Kalbe,
Akşam Güneşi, Acımak, Değirmen, Miskinler Tekkesi, Kavak Yelleri
Hikâye: Tanrı Misafiri, Sönmüş Yıldızlar

• Romanlarında Anadolu insanının yaşamını, sorunlarını, duygularını, inançlarını, gelenek ve göreneklerini anltmıştır.
• Memleket edebiyatının en önemli romancılarındandır.
• Çalıkuşu romanı Anadolu’ya bilinçli olarak eğilen ilk romandır.
• Çalıkuşu’na Feride adlı İstanbullu bir öğretmenin Anadolu’ya gidişi, oradaki mücadelesi ve Kamuran’la olan aşkı anlatılır.
• Yaprak Dökümü romanında geleneklere bağlı aile reisi Ali Rıza Bey’le Batı tarzı yaşama hevesli çocuklarının çatışmalarını ele alır.
• Yeşil Gece romanında Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki ileri-geri çatışmasını, idealist bir öğretmen olan Şahin Bey’in gerici ve çıkarcı güçlerle mücadelesini anlatır.
• Anadoludaki gözlemlerini Anadolu Notları adlı gezi yazısında toplamıştır.
• Tiyatro eleştiri ve araştırmaları, eserleri kaleme aldı.

Yakup Kadri Karaosmanoğlu

Önemli Eserleri:
Roman: Kiralık Konak, Yaban, Nur Baba, Hüküm Gecesi, Sodom ve Gomore, Ankara, Bir Sürgün, Panorama, Hep O şarkı
Anı: Zoraki Diplomat, Vatan Yolunda, Anamın Kitabı, Politika’da 45 Yıl
Mensur şiir: Erenlerin Bağından, Okun Ucundan

• Sanat hayatına Fecriati’de başlamış, daha sonra Millî Edebiyat akımını benimsemiştir.
• Romanlarıyla Türk toplumunun Tanzimat’tan Cumhuriyet’e kadar geçirdiği zihniyet değişimleri çalkantıları, yaşadığı problemleri dile getirmiştir.
• Yahya Kemal’le birlikte “Nev-Yünanilik” adı verilen bir akıma yönelmiştir.
• Nehir roman deyince akla gelir.
• Kiralık Konak romanında Tanzimat, Meşrutiyet ve Cumhuriyet döneminde yetişen üç neslin çatışmasını anlatır.
• Tezli roman örneği olan Yaban’da, halk aydın çatışmasını Kurtuluş Savaşı yıllarında bir köye giden Ahmet Cemal üzerinden anlatır.
• Sodom ve Gomore romanında mütareke yıllarında işgal altındaki İstanbul’da yaşanan ahlak bozukluklarını anlatır.
• Hüküm Gecesi romanında II. Meşrutiyet yıllarındaki parti kavgalarını anlatır.
• Bir Sürgün romanında II. Abdülhamit Dönemi’nde Avrupa’ya kaçan Jön Türklerin yaşamını anlatır.

Refik Halit Karay

Önemli Eserleri:
Roman: Sürgün, Nilgün, Çete, Bugünün Saraylısı, Kadınlar Tekkesi, İstanbul’un
İç Yüzü, Yezid’in Kızı
Hikâye: Memleket Hikâyeleri, Gurbet Hikâyeleri

• Sanat hayatına Fecriati topluluğunda başlamış daha sonra Millî Edebiyat akımına katılmıştır.
• “Kirpi” mahlasıyla mizahi yazılar kaleme aldı.
• Türkçeyi ustalıkla kullanan Refik Halit, Türk edebiyatına birçok eser kazandırmıştır.
• 1922’de çıkardığı Aydede adlı mizah dergisinde Millî Mücadele aleyhindeki yazıları nedeniyle tutuklanmak üzereyken Beyrut’a kaçmış, böylelikle adı sürgünler listesine girmiştir.
• Memleket Hikâyeleri’nde Anadolu gözlemlerini, Gurbet Hikâyeleri’nde sürgün hayatındaki gözlemlerini anlatmıştır.

Aka Gündüz

Önemli Eserleri:
Roman: Dikmen Yıldızı, Odun Kokusu, İki Süngü Arasında, Üvey Ana, Yayla Kızı

• Sade bir dille yazdığı realist romanlarıyla tanınmıştır.
• “Dikmen Yıldızı” romanında Kurtuluş Savaşı yılları ve dönemin Ankara’sını anlatmıştır.
• Hikâye ve tiyatro türünde de eserleri vardır.

Mehmet Fuat Köprülü

Önemli Eserleri:
Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Edebiyat Araştırmaları,
Türk Edebiyatı Tarihi, Türk Saz Şairleri, Divan Edebiyatı Antolojisi

• Edebiyat tarihçisi, araştırmacı ve edebiyat profesörüdür.
• Türk edebiyatını bilimsel yöntemlerle inceleyen ilk bilim adamıdır.
• Türk edebiyatı tarihinin kurucusu sayılmıştır.

Yahya Kemal Beyatlı

Önemli Eserleri:
Şiir: Kendi Gök Kubbebiz, Eski Şiirin Rüzgarıyla
Deneme: Aziz İstanbul, Eğil Dağlar
Biyografi: Siyasi ve Edebi Portreler

• Ok şiiri dışındaki bütün şiirlerini aruz ölçüsü ile yazmıştır.
• Bir dönem Nev Yunanilik akımı etkisinde kalmıştır.
• Saf şiirin temsilcilerinden biridir.
• “İstanbul Şairi” olarak anılmıştır.
• Kendi Gök Kubbemiz‘de yeni nazım biçimleriyle ve sade bir dille yazdığı şiirler yer alır.
• Eski Şiirin Rüzgarıyla‘da eski nazım biçimleriyle yazdığı şiirler yer alır.
• Dört aruzcudan biridir. (Diğerleri Tevfik Fikret, Mehmet Âkif Ersoy ve Ahmet Haşim)
• Vefatından sonra Yahya Kemal Enstitüsü kurulmuştur.
• Yaşarken şiirlerini kitaplaştırmamıştır.

Mehmet Akif Ersoy

Önemli Eserleri:
Şiir: Safahat
Manzum Hikâye: Setfi Baba, Küfe, Mahalle Kahvesi, Meyhane, Hasta

• Toplum için sanat anlayışını benimsemiştir.
• Nazmı nesre yaklaştırmada başarılıdır.
• Aruzu Türkçeye başarıyla uygulamıştır.
• Dört aruzcudan biridir.
• Manzum hikâye türünde önemli eserleri vardır.
• Şiirleri “Safahat” isimli eserinde toplamıştır.
• “Vatan Şairi” ve “Millî Şair” unvanları ile anılır.