6.Sınıf Yazım Kuralları Konu Anlatımı PDF – Yazım Yanlışları

6.Sınıf Yazım Kuralları Konu Anlatımı PDF

6.Sınıf Yazım Kuralları ile ilgili sınavlarda sorulan sorular yazım yanlışlarını tespit etmeye yöneliktir. O yüzden burada da sıklıkla karıştırdığımız ve sınavlarda sıklıkla sorulan yazım hatalarına değineceğiz sadece.

Yazım Kuralları için daha detaylı bilgiye, TDK’nin resmi Genel Ağ adresinden ulaşabilirsiniz: Yazım Kuralları.

Büyük Harflerin Kullanımı ile İlgili Kurallar

Yer İsimlerinin Yazımı ile İlgili Kurallar

Yapı isimlerini de yer isimleri gibi düşünebiliriz ve onlarda da tür adları özel ada dahildir ve büyük yazılır:

Çankaya Köşkü’nü, Horozlu Han’ı, Ankara Kalesi, Galata Köprüsü’nü, Beyazıt Kulesi’nde, Bilge Kağan Anıtı’nı, Nusretiye Saat Kulesi’nde vb.

Yön İsimleri ile İlgili Kurallar

Özel İsimlerde Kesme İşaretinin Kullanılmadığı Durumlar

Birbiri ile Karışan Ek ve Bağlaçlar

Türkçede ekler kelimeye bitişik (-mi hariç), bağlaçlar ve edatlar ise ayrı yazılır!

Bağlaç Olan de ile Ek Olan -de

Türkçede bulunma hâl eki -de ekidir.
Bu eki alan kelime cümlede çoğunlukla yer ve zaman ile ilgili bilgi verir.
Cümleye sorulan nerede sorusuna cevap verir.

Yarın okulda sınav var. (Nerede?)
Sende kalem var mı? (Nerede?)
Sınıfta kalanlar oldu.

Bağlaç olan de ise hiçbir zaman nerede sorusuna cevap vermez.

Sen de bizimle gel. (Nerede??)
Yemek de yemek diye tutturdu.
Gelmiş de gitmiş bile.

Başka bir kullanışlı yol ise “de” bağlacını cümleden çıkartmaktır:
Sen  bizimle gel
Yemek  yemek diye tutturdu.
Gelmiş  gitmiş bile.

Anlam daralır ama cümle manasız bir hâl almaz.

Bağlaç Olan ki ile Ek Olan –ki

Türkçede -ki ekinin çeşitli görevleri vardır. Bunlara değinmeyip yalnızca ayırt etme yoluna değineceğiz:

Cümle içerisinde “ki” olan kelimeye -ler çoğul ekini ekleyerek “ki”nin doğru yazılıp yazılmadığı anlaşılabilir.

Bizimki daha sevecen. 
Bizimkiler (-ler ekini alan kelime manasız bir sözcüğe dönüşmezse burada -ki eki kullanılmıştır.)

Tut ki çıldırdım.
Tutkiler (Anlamsız bir kelimeye dönüştü. Öyle ise bağlaçtır.)

Not: Birkaç örnekte “ki” bağlacı kalıplaşmış olduğu için bitişik yazılır: sanki, oysaki, mademki, belki, hâlbuki, çünkü, meğerki, illaki (sombhçmi)

Eğer ki ifadesi her zaman ayrı yazılır. Kalıplaşmış olduğu sanılmaktadır lakin yanlış bilgidir.

-Mi Soru Ekinin Yazımı

Bu ek gelenekleşmiş olarak ayrı yazılır ve kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne bağlı olarak ünlü uyumla­rına uyar:

Kaldı mı? Sen de mi geldin? Olur mu? İnsanlık öldü mü?

Soru ekinden sonra gelen ekler, bu eke bitişik olarak yazılır:

Okuyor muyuz? Çocuk muyum? Gelecek miydi? Güler misin, ağlar mısın?

Bu ek sorudan başka görevlerde kullanıldığında da ayrı yazılır:
Güzel mi güzel! Yağmur yağdı mı dışarı çıkamayız.

UYARI: Birleşik fiillerde mi soru eki iki kelimenin arasına da gelebilir: Vaz mı geçtin?

 

Ayrı ve Bitişik Yazılan Birleşik Kelimeler

• Kelimelerinden hiçbiri veya ikinci kelimesi anlam değişikliğine uğramayan birleşik kelimeler ayrı yazılır.

Biz akılda kalıcı bir yol olarak ikinci kelimenin anlam değişikliğine uğramamasına bakacağız:

hamam böceği (böcek kelimesinin anlamı değişmedi)
ayrık otu (ot kelimesinin anlamı değişmedi)
ateş çiçeği (çiçek değişmedi)
üst geçit (geçit değişmedi)
kara yolu, hava yolu, deniz yolu (yol: gidilen, takip edilen)
hafta içi (iç günler)
hafta sonu (son günler)
yer altı   (alt)
yer üstü (üst)
dil bilgisi (bilgi)

Etmek, edilmek, eylemek, olmak, olunmak yar­dımcı fiilleriyle kurulan birleşik fiiller, ilk kelimesinde herhangi bir ses düşmesi veya türemesine uğramazsa ayrı yazılır:

alt etmek, dans etmek, el etmek,kul olmak, not etmek, oyun etmek, söz etmek, terk etmek, var ol­mak, yok etmek, yok olmak vb.

Ses düşmesine, ses değişmesine veya ses türemesine uğradıklarında ise bitişik yazılır:

emretmek, meno­lunmak, cemetmek, kaybolmak; darbetmek, dercetmek, hamdetmek; affetmek, hissetmek, reddetmek vb.

• Kelimelerden her ikisi veya ikincisi, birleşme sırasında anlam değişmesine uğradığında bu tür birleşik kelimeler bitişik yazılır.

Biz akılda kalıcı bir yol olarak ikinci kelimenin anlam değişikliğine uğramasına bakacağız:

ayşekadın (fasulye)
karadul (örümcek)
ka­dınbudu (köfte)
dilberdudağı (tatlı)
beştaş (oyun)
gülkurusu (renk)
suçüstü
akşamüstü
bilinçaltı

Dilimizde her iki ögesi de asıl anlamını koru­duğu hâlde yaygın bir biçimde gelenekleşmiş olarak bitişik yazılan keli­meler de vardır:

a. Baş sözüyle oluşturulan sıfat tamlamaları: başbakan, başçavuş, başeser, başhekim, başhemşire, başkent başköşe, başrol, başsavcı vb.

b. Bir topluluğun yöneticisi anlamındaki başı sözüyle oluşturulan belirtisiz isim tamlamaları: aşçıbaşı, binbaşı, ele­başı, ustabaşı vb.

c. Ağa, baba, bey, efendi, hanım, nine vb. sözlerle kurulan birleşik kelime­ler: ağababa, ağabey, beyefendi vb.

ç. Biraz, birçok, birçoğu, birkaç, birkaçı, birtakım, herhangi, hiçbir, hiç­biri belirsizlik sıfat ve zamirleri de gelenekleşmiş olarak biti­şik yazılır.

d. Ev kelimesiyle kurulan birleşik kelimeler bitişik ya­zılır: aşevi, doğumevi, gözlemevi, huzurevi, öğretmenevi, yayınevi vb.

e. Sıfat fiil eklerin (“-an/-en, -r/-ar/-er/-ır/-ir, -maz/-mez ve -mış/-miş) kalıplaşması ile oluşan birleşik sözcükler bitişik olarak yazılır. Örneğin; hacıyatmaz, külyutmaz, bilgisayar, yelkovan, barışsever, yurtsever vb.

Büyük Harfle Yapılan Kısaltmalar

Gelenekleşmiş olan T.C. (Türkiye Cumhuriyeti) ve T. (Türkçe) kısaltmalarının dışında büyük harflerle yapılan kısaltmalarda nokta kullanılmaz: TBBM, TDK, TÖMER vb.

Büyük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde kısalt­manın son harfinin okunuşu esas alınır: BDT’ye, TDK’den, THY’de, TRT’den vb.

“K” harfi  “Ka” diye seslendirilmez. Son harfi “K” harfi ile biten kısaltmalara dikkat et!

TDK’dan (Yanlış)      TDK’den (Doğru)

Küçük Harfle Yapılan Kısaltmalar

Kısaltılan kelime veya kelime grubu; özel ad, unvan veya rütbe ise ilk harf büyük; cins isim ise ilk harf küçük olur: Alm. (Almanca), Kocatepe Mah., Güniz Sok., Prof., Dr. ; sf. (sıfat), haz. (hazırlayan), çev. (çeviren), ed. (edebiyat), fiz. (fizik), kim. (kimya) vb.

Küçük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde kelimenin okunuşu esas alınır: cm’yi, (santimetreyi), kg’dan (kilogramdan), mm’den (milimetreden) vb.

Sonu noktalı kısatlmalara gelen ekler için kesme kullanmaya gerek yoktur: Alm.dan, İng.de vb.

Üs sayısı olan kısatlmalarda da kesmeye gerek yoktur ve bunlarda da okunuş esas alınır: m²ye (metrekareye), 6⁴ten (altı üssü dörtten) vb.

Sayıların Yazımı

• Birden fazla kelimeden oluşan sayılar ayrı yazılır:

iki yüz, üç yüz altmış beş, bin iki yüz elli bir vb.

• Üleştirme sayıları her zaman yazı ile yazılır! 

5’er kalem dağıttılar.  (Yanlış)
Beşer kalem dağıttılar. (Doğru)

İstisnaslar: 

Para ile ilgili işlemlerle senet, çek vb. ticari belgelerde geçen sayılar bitişik yazılır: 650,35 (altıyüzelliTL,otuzbeşkr.)

Adları sayılardan oluşan iskambil oyunları bitişik yazılır: altmışaltı, ellibir, yirmibir vb.

Sıkça Yanlış Yazılan Sözcükler

Yanlış	Doğru
hiç bir	hiçbir
bir kaç	birkaç
bir çok	birçok
herşey	her şey
birşey	bir şey
herkez	herkes
yanlız	yalnız
espiri	espri
hoşgeldin	hoş geldin
hoşbulduk	hoş bulduk
hoşçakal	hoşça kal
farketmek	fark etmek
ardarda	art arda
şöför	şoför

6.Sınıf Yazım Kuralları Konu Anlatımı PDF olarak indirebilirsiniz:

6.Sınıf Yazım Kuralları Konu Anlatımı PDF olarak indirmek için tıklayınız.

6.Sınıf Yazım Kuralları Konu Anlatımı Büyük Harflerin Kullanımı, Sayıların Yazımı, de, ki ve mi yazımı, kısaltmalar, bitişik ve ayrı yazılan sözcükler.